Rozdział 1

Tytuł i cel księgi

¹ Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla izraelskiego, podane po to,

² by mądrość osiągnąć i karność, pojąć słowa rozumne,

³ zdobyć staranne wychowanie: prawość, rzetelność, uczciwość;

⁴ prostaczkom udzielić rozwagi, a młodym – rozsądku i wiedzy.

⁵ Mądry, słuchając, pomnaża swą wiedzę, rozumny nabywa biegłości:

Prz 22,17; Koh 9,17 Ps 111,10; Prz 9,10; Prz 15,33;

⁶ jak pojąć przysłowie i zdanie, słowa i zagadki mędrców.

⁷ Podstawą wiedzy jest bojaźń Pańska, lecz głupcy odrzucają mądrość i karność.

Hi 28,28; Syr 1,14

OGÓLNE NAPOMNIENIA MĄDROŚCI

Unikać złego towarzystwa

⁸ Synu mój, słuchaj napomnień ojca i nie odrzucaj nauk swej matki,

Prz 6,20

⁹ gdyż one ci są wieńcem powabnym dla głowy i naszyjnikiem cennym dla szyi.

Prz 4,9 Prz 3,22; Syr 6,24; Syr 6,29

¹⁰ Kiedy cię, synu, wabią grzesznicy, nie waż się iść,

Ps 1,1

¹¹ choćby rzekli: Pójdź z nami! Zasadźmy się na cichych! Bez powodu czyhajmy na czystych!

Ps 9,8; Syr 11,32

¹² Jak Szeol wchłoniemy ich żywych i zdrowych tak jak schodzących do grobu.

Lb 16,33+

¹³ Znajdziemy wszelkie kosztowności i napełnimy domy swe łupem.

¹⁴ Przyłącz swój los do naszej wspólnoty, jedna sakwa niech łączy nas wszystkich!

¹⁵ Synu mój, nie chodź ich drogą, przed ścieżką ich strzeż swojej stopy,

¹⁶ gdyż nogi ich pędzą do zbrodni, śpieszno im: krew chcą wytoczyć.

Iz 59,7; Prz 6,18

¹⁷ Lecz próżno ich sieć zarzucona, na oczach wszelkiego ptactwa.

¹⁸ Na własną krew raczej czyhają, czatują na swoje życie,

¹⁹ bo taki jest los chciwych zysku: zabiera on własne ich życie.

Prz 15,27

Wezwanie mądrości

²⁰ Mądrość woła na ulicach, na placach głos swój podnosi;

Prz 8,1-3; Prz 9,3; J 7,37

²¹ nawołuje na drogach zgiełkliwych, w bramach miejskich przemawia:

²² Dokądże głupcy mają kochać głupotę, szydercy miłować szyderstwo, a nierozumni pogardzać nauką?

Ps 94,8

²³ Powróćcie do moich upomnień, udzielę wam ducha mojego, nauczę was moich zaleceń.

²⁴ Ponieważ prosiłam, lecz wyście nie dbali, rękę podałam, a nikt nie zważał,

Iz 65,2; Iz 65,12; Iz 66,4; Jr 7,13; Ps 107,11

²⁵ gardziliście każdą mą radą, nie chcieliście moich upomnień:

²⁶ więc i ja waszą klęskę wyszydzę, zadrwię sobie z waszej bojaźni,

Pwt 28,63

²⁷ gdy bojaźń nadciągnie jak burza, a wasza zagłada jak wicher, gdy spotka was ucisk i boleść.

Jr 23,19

²⁸ Wtedy będą mnie prosić – lecz ja nie odpowiem, i szukać – lecz mnie nie znajdą,

Jr 11,11+ Oz 5,6+; J 7,34

²⁹ gdyż wiedzy nienawidzili, gardzili bojaźnią Pańską,

³⁰ nie poszli za mymi radami, zlekceważyli moje napomnienie;

Jr 6,19

³¹ spożyją owoce swej drogi, nasycą się swymi radami;

³² odstępstwo prostaków uśmierci ich, bezmyślność niemądrych ich zgubi.

Prz 8,36 Am 6,1; Jr 5,12-13

³³ Kto słucha mnie – osiągnie spokój, wytchnienie – bez obawy nieszczęścia.