Rozdział 18

Wielkość Boga

¹ Ten, co żyje wiecznie, stworzył wszystko bez wyjątku,

² Sam tylko Pan uznany będzie za sprawiedliwego

^2p i prócz Niego nie ma innego.

^3p Dłonią swej ręki rządzi On światem i wszystko słucha Jego woli, bo On sam przez swą potęgę jest królem wszystkich rzeczy, oddzielając w nich rzeczy święte od nieświętych.

⁴ Nikt nie potrafi opisać Jego czynów, a któż będzie mógł zbadać Jego wspaniałe dzieła?

⁵ Któż zdoła zmierzyć potęgę Jego wielkości i któż potrafi dokładnie opowiedzieć dzieła Jego miłosierdzia?

Syr 42,21

⁶ Nie ma tu nic do zmniejszenia ani do dodania, ani nie można zbadać cudownych dzieł Pańskich.

Ps 139,17n

⁷ Kiedy człowiek myśli, że skończył, to nawet nie rozpoczął, a kiedy się zatrzyma, nie wie, co robić dalej.

Ps 8,5

Nicość człowieka

⁸ Kimże jest człowiek i jakież jest jego znaczenie? Cóż jest jego dobrem i cóż złem jego?

Ps 90,10; Syr 17,2

⁹ Liczba dni człowieka – jeśli wiek jego jest długi – dosięga stu lat.

¹⁰ Jak kropla wody zaczerpnięta z morza lub ziarnko piasku, tak jest [tych] trochę lat wobec dnia wieczności.

¹¹ Dlatego Pan cierpliwy jest dla ludzi i wylał na nich swoje miłosierdzie.

¹² Zobaczył On i wie, że koniec ich godny litości i dlatego pomnożył swoje przebaczenie.

¹³ Miłosierdzie człowieka – nad jego bliźnim, a miłosierdzie Pana – nad całą ludzkością: On karci, wychowuje, poucza i zawraca jak pasterz swoją trzodę.

¹⁴ Lituje się nad tymi, którzy przyjmują Jego pouczenie i którzy się spieszą do Jego przykazań.

Sposób dawania jałmużny

¹⁵ Synu, do dobrych uczynków nie dodawaj przygany ani przykrego słowa do każdego daru.

¹⁶ Czyż upału nie łagodzi rosa? Tak lepsze jest słowo niż podarunek.

¹⁷ Oto, czy nie jest lepsze słowo niż dobry datek? A jedno z drugim [łączy się] u człowieka życzliwego.

¹⁸ Nierozumny zaś robi wymówki niezgodnie z miłością, a dar zazdrosnego wyciska łzy z oczu.

Należy mądrze przewidywać

¹⁹ Uczy się, zanim ci przyjdzie przemawiać, i miej staranie o siebie, zanim zasłabniesz.

²⁰ Zanim sąd wydasz, zbadaj siebie samego, a w godzinę obrachunku znajdziesz przebaczenie.

²¹ Nim wpadniesz w chorobę, upokórz się, a gdy zgrzeszysz, daj dowód nawrócenia!

²² Niech ci nic nie stanie na przeszkodzie, by wykonać ślub w należnym czasie, ani nie czekaj aż do śmierci, by z długów się uiścić.

Pwt 23,22-24; Koh 5,3

²³ Zanim złożysz ślub, przygotuj siebie, a nie bądź jak człowiek, który Pana wystawia na próbę.

Prz 20,25; Koh 5,1-6

²⁴ Pamiętaj o gniewie Jego w dniach ostatnich, o chwili pomsty, gdy odwróci oblicze.

²⁵ Pamiętaj o chwili głodu, gdy jesteś w obfitości, o biedzie i niedostatku – w dniach pomyślności.

²⁶ Od rana do wieczora okoliczności się zmieniają i wszystko prędko biegnie przed Panem.

²⁷ Człowiek mądry we wszystkim zachowa ostrożność, a w dniach, kiedy grzechy panują, powstrzyma się od błędu.

²⁸ Każdy rozumny uzna mądrość, a temu, kto ją znalazł, wyrazi uznanie.

²⁹ Rozumni w mowach sami jako mędrcy wystąpią i niby deszcz wyleją przysłowia doskonałe.

Opanowanie siebie samego

³⁰ Nie idź za twymi namiętnościami: powstrzymaj się od pożądań!

³¹ Jeżeli pozwolisz duszy swej na upodobanie w namiętnościach, uczynisz z siebie pośmiewisko dla twych nieprzyjaciół.

³² Nie miej upodobania w życiu wystawnym, abyś się nie uwikłał w jego wydatki.

³³ Nie czyń się biednym, urządzając uczty za pożyczone pieniądze, gdy nie masz nic w kieszeni.

Prz 23,20-21