Rozdziały: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51
1 Synu, nie odmawiaj biedakowi rzeczy niezbędnych do życia i oczu potrzebującego nie męcz zwlekaniem!
2 Nie dręcz duszy głodnego i nie pobudzaj do gniewu człowieka w jego niedostatku!
3 Serca rozgniewanego w większy zamęt nie wprowadzaj i nie zwlekaj z datkiem dla potrzebującego!
4 Nie odpychaj żebrzącego w strapieniu, a od ubogiego nie odwracaj swej twarzy!
5 Nie odwracaj oka od proszącego i nie dawaj człowiekowi sposobności, aby cię przeklinał.
6 Gdy bowiem przeklnie cię w gorzkości duszy, Ten, co go stworzył, wysłucha jego życzenia.
7 Czyń siebie godnym kochania w zgromadzeniu, a przed władcą skłaniaj głowę!
8 Nakłoń ucha swego biednemu i łagodnie odpowiedz mu spokojnymi słowami!
9 Wyrwij krzywdzonego z ręki krzywdzącego, a gdy sądzić będziesz, nie bądź małodusznym!
10 Bądź ojcem dla sierot, jakby mężem dla ich matki, a staniesz się jakby synem Najwyższego, i miłować cię On będzie bardziej niż twoja matka.
Zasady postępowania Mądrości
11 Mądrość wywyższa swych synów i ma pieczę o tych, którzy jej szukają.
12 Kto ją miłuje, miłuje życie, a kto dla niej rano wstaje, będzie napełniony weselem.
13 Kto ją posiądzie, odziedziczy chwałę, a gdzie ona wejdzie, tam Pan błogosławi.
14 Którzy jej służą, oddają cześć Świętemu, a miłujących ją Pan będzie miłował.
15 Kto jej słucha, sądzić będzie narody, a kto do niej się przykłada, mieszkać będzie spokojnie.
16 Kto jej zaufa, ten ją odziedziczy i posiadać ją będą jego pokolenia.
17 W początkach powiedzie go trudnymi drogami, bojaźnią i strachem go przejmie, dręczyć go będzie swoją nauką, aż nabierze zaufania do jego duszy i wypróbuje go przez swe nakazy;
18 następnie powróci do niego po drodze gładkiej i rozraduje go, i odkryje mu swe tajemnice.
19 A jeśliby zszedł na bezdroża, opuści go i odda w moc jego upadku.
Wstyd i wzgląd ludzki
20 Uważaj na okoliczności i strzeż się złego, a nie będziesz się wstydził samego siebie.
21 Jest bowiem wstyd, co grzech sprowadza, i wstyd, który jest chwałą i łaską.
22 Nie miej względu na osobę ze szkodą dla swej duszy i nie wstydź się aż tak, by to było twoim upadkiem.
24 mądrość bowiem poznaje się z mowy, a naukę – ze słów języka.
25 Nie sprzeciwiaj się prawdzie, ale wstydź się swej nieumiejętności!
26 Nie wstydź się wyznać swych grzechów, a nie zmagaj się z prądem rzeki!
27 Nie płaszcz się przed człowiekiem głupim i nie kieruj się względem na osobę władcy.
Prawda i dobroć
28 Aż do śmierci stawaj do zapasów o prawdę, a Pan Bóg będzie walczył o ciebie.
29 Nie bądź odważny w języku, a gnuśny i leniwy w swych czynach.
30 Nie bądź jak lew we własnym domu: nie podejrzewaj domowników z urojonych przyczyn.
31 Nie miej ręki wydłużonej do brania, a do dawania – skróconej.