Rozdział 22

Leniwiec

¹ Leniwiec przyrównany będzie do obłoconego kamienia, a każdy zagwiżdże nad jego hańbą.

² Leniwiec przyrównany będzie do krowiego nawozu, każdy, kto go podniesie, otrząśnie rękę.

³ Hańba dla ojca, jeśli ma syna źle wychowanego, a jeśli córkę, to wstyd mu ona przyniesie.

⁴ Córka roztropna jest bogactwem dla swego męża, a córka, która wstyd przynosi, zgryzotą dla swego ojca.

⁵ Nieobyczajna córka zawstydza ojca i męża i przez obydwóch będzie wzgardzona.

⁶ Jak muzyka w czas smutku, tak nauka w niewłaściwym czasie, natomiast chłosta i upomnienie są zawsze mądre.

Mądrość i głupota

⁹ Uczyć głupiego – to kleić skorupy lub budzić śpiącego z głębokiego snu.

¹⁰ Nauczać głupiego – to jakby nauczać drzemiącego, który jeszcze w końcu zapyta: A o co chodzi?

¹¹ Płacz nad zmarłym, stracił bowiem światło, płacz nad głupim, bo rozum zgubił. Ciszej płacz nad zmarłym, bo znalazł odpoczynek, życie zaś głupiego gorsze jest od śmierci.

¹² Żałoba po zmarłym trwa siedem dni, po głupim i bezbożnym zaś przez wszystkie dni jego życia.

¹³ Nie wdawaj się z głupim w długie rozmowy i nie chodź do tego, kto nie ma rozumu. Strzeż się go, byś nie miał przykrości i byś się nie splamił przez zetknięcie z nim. Unikaj go, a znajdziesz wytchnienie i nie doznasz rozgoryczenia z powodu jego nierozumu.

¹⁴ Cóż jest cięższego nad ołów? a jak mu na imię? Głupi.

¹⁵ Piasek, sól i bryłę żelaza łatwiej unieść, niż znieść człowieka nierozumnego.

Prz 27,3

¹⁶ Jak drewniana belka, wprawiona w budowę, nie rozpadnie się w czasie trzęsienia ziemi, tak serce umocnione dojrzałym zastanowieniem, gdy nadejdzie chwila, nie stchórzy.

¹⁷ Serce wsparte na mądrym myśleniu jest jak ozdoba z piasku na murze wygładzonym.

¹⁸ Postawione na szczytach gór cienkie tyczki nie oprą się wiatrowi, tak serce zalęknione przez niemądre myśli nie ostoi się wobec byle jakiego strachu.

Wierność w przyjaźni

¹⁹ Kto urazi oko, wyciska łzy, kto urazi serce, odkrywa uczucie.

²⁰ Kto rzuca kamieniem na ptaki, wypłasza je, a kto lży przyjaciela, zrywa przyjaźń.

²¹ Jeślibyś wyciągnął miecz na przyjaciela, nie martw się, jest bowiem droga powrotu;

Syr 19,13-17

²² jeślibyś otworzył usta na niego, nie martw się, jest bowiem możność pojednania; wyjąwszy obelgę, wzgardę, wyjawienie tajemnicy i cios zdradliwy – to wszystko oddali każdego przyjaciela.

Prz 11,13; Prz 20,19; Prz 25,9

²³ Zachowaj wierność bliźniemu twemu w biedzie, abyś z nim razem wzbogacił się w jego pomyślności. W czasie niepowodzenia trwaj przy nim, abyś, gdy przyjdzie do dziedziczenia, i ty miał w nim udział.

²⁴ Przed ogniem – para w piecu i dym, a przed wylaniem krwi – obelgi.

²⁵ Nie będę się wstydził osłonić przyjaciela i nie będę się przed nim ukrywał;

²⁶ a jeśliby mnie nawet coś złego spotkało z jego przyczyny, to każdy, kto o tym usłyszy, strzec się jego będzie.

Modlitwa o czystość w słowach, myślach i czynach

²⁷ Któż postawi straż na moich ustach i położy na wargach pieczęć przemyślną, abym nie upadł przez nie, aby nie zgubił mnie mój język?

Ps 141,3