![]() |
|
Rozdziały: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51 |
|
| |
Przyjaciel |
|
1 Każdy przyjaciel mówi: Jestem i ja twoim przyjacielem, ale zdarza się przyjaciel tylko z imienia. |
|
2 Czyż nie jest śmiertelną udręką, gdy towarzysz i przyjaciel zmienia się w nieprzyjaciela? |
|
3 O przewrotna skłonności! Czemu zostałaś stworzona, by okryć ziemię podstępem? |
|
4 W pomyślności towarzysz cieszy się wraz z przyjacielem, a w czasie utrapienia staje przeciw niemu. |
|
5 Towarzysz z przyjacielem trudzi się, by mieć pokarm, a w razie wojny chwyci za tarczę. |
|
6 Nie zapomnij w duszy swej o przyjacielu i nie trać pamięci o nim wśród bogactw! |
|
Doradca |
|
7 Każdy doradca wysoko ceni swą radę, a przecież bywa i taki, który doradza na swoją korzyść. |
|
8 Strzeż się doradcy, a najpierw poznaj, jakie są jego potrzeby, – albowiem taki na swoją korzyść doradza – czy czasem nie zyska on czegoś na tobie, jakby losem, |
|
9 i aby, mówiąc ci: Dobra jest twoja droga, nie stanął z przeciwka, by patrzeć na to, co przyjdzie na ciebie. |
|
10 Nie naradzaj się z tym, kto na cię patrzy krzywym okiem, a przed tymi, co ci zazdroszczą, ukryj zamiary! |
|
11 [Nie naradzaj się] z kobietą co do jej rywalki, z tchórzliwym co do wojny, z kupcem co do zamiany towarów, z handlarzem co do sprzedaży, z zawistnym co do wdzięczności, z niemiłosiernym co do dobroczynności, z leniwym co do jakiejkolwiek pracy, z okresowym najemnikiem co do zakończenia zajęcia, z niewolnikiem opieszałym co do wielkiej pracy – gdy chodzi o jakąkolwiek radę, nie polegaj na nich. |
|
12 Natomiast z człowiekiem pobożnym podtrzymuj znajomość, a także z tym, o którym wiesz, że strzeże przykazań, którego dusza podobna do twej duszy, i kto jeślibyś upadł, będzie współczuł tobie. |
|
13 Następnie trzymaj się rady twego serca, gdyż nad nią nie masz nic godniejszego wiary. |
|
14 Dusza bowiem człowieka zwykła czasem więcej objawić niż siedem czat siedzących wysoko dla wypatrywania. |
|
15 A ponad to wszystko proś Najwyższego, aby po drodze prawdy kierował twoimi krokami. |
|
Prawdziwa i fałszywa mądrość |
|
16 Początkiem każdego dzieła – słowo, a przed każdym działaniem – myśl. |
|
17 Korzeniem zamierzeń jest serce, skąd wyrastają cztery gałęzie: |
|
18 dobro i zło, życie i śmierć, a nad tym wszystkim język ma pełną władzę. |
|
19 Bywa mędrzec, który jest mądry dla wielu innych, a dla siebie samego jest niczym; |
|
20 bywa mędrzec, który przez swe mowy jest znienawidzony i wykluczą go z każdej wspaniałej uczty, |
|
21 nie da mu Pan uznania u innych, gdyż nie ma on żadnej mądrości. |
|
22 Bywa mędrzec, który jest mądry dla siebie samego, a owoce jego wiedzy okazują się na jego ciele. |
|
23 Bywa mędrzec, który naród swój wychowuje, a owoce jego rozumu są niezawodne. |
|
24 Kto jest mądry dla siebie, napełniony będzie zadowoleniem, a wszyscy, którzy go widzieć będą, nazwą go szczęśliwym. |
|
25 Życie człowieka ma dni ograniczone, lecz nieprzeliczone są dni Izraela. |
|
26 Mądry uzyska chwałę u swego narodu, a imię jego żyć będzie na wieki. |
|
Zdrowie i umiarkowanie |
|
27 Synu, w życiu doświadczaj siebie samego, patrz, co jest złem dla ciebie, i tego sobie odmów! |
|
28 Nie wszystko służy wszystkim i nie każdy we wszystkim ma upodobanie. |
|
29 Na żadnej uczcie nie bądź nienasycony i nie rzucaj się na potrawy! |
|
30 Z przejedzenia powstaje choroba, a nieumiarkowanie powoduje rozstrój żołądka. |
|
31 Z przejedzenia wielu umarło, ale umiarkowany przedłuży swe życie. |
|